LAKTAŠI – Opština Laktaši godišnje poklanja u proseku 20.000 sadnica vinove loze da bi stimulisala proširenje vinograda i proizvodnju vina.
Za ovu delatnost postoje idealni klimatski uslovi na području laktaške opštine, posebno u brdskim predelima. U opštinskoj upravi navode da podsticajnim merama, koje se ne odnose samo na troškove sadnica, nastoje proširiti površine vinove loze i povećati proizvodnju vina.
-Imamo nekoliko većih proizvođača i vinarija što nas podstiče da se tome temeljitije posvetimo na duge staze. Planiramo izgradnju kuće vina i rakije, kao prepoznatljiv brend naše opštine – kaže Ranko Karapetrović, načelnik Laktaša navodeći da na području opštine postoje veće površine zapuštenog zadružnog zemljišta koje nameravaju ustupiti na dugogodišnju koncesiju.
-Slatina, Jablan, Trn, Kobatovci, Babića Brdo, Bakinci su klimatski izrazito povoljna područja za uzgoj vinove loze, gde planiramo pomoći intenzivniju sadnju – naglašava Karapetrović, navodeći vinograde Banjalučke biskupije u Mahovljanima na osam hektara i nešto manji vinograd porodice Bogoljuba Popovića iz Trna koji predstavljaju primere uspešne proizvodnje vina. Bogoljub Popović je sa višečlanom porodicom doselio u Trn iz sela Čista Mala u opštini Vodice u Hrvatskoj, gde su njegovi preci uzgajali vinovu lozu, maslinu, smokvu… U Dalmaciji Popovići su imali 10.000 čokota i godišnje proizvodil 15.000 litara vina.
-U Laktaše smo doselili 1995. godine. Odmah smo zasadili 400 loza je bez grožđa i vina ne možemo. Kuću smo zamenili i u novoj sredini nastavili poslove koje najbolje znamo i umemo raditi.
Imali smo četiri dunuma a potom kupovali zemlju i povećavali zasade – priča Bogoljub Popović, zaljubljenik u vinograde i vino koji je svoje kompšije podučio ovom poslu i ukazao na lepote vinogradarstva. Sada ima nešto više od 30 dunuma ali sa dvojicom sinova, suprugom, unucima i ostalim ukućanima namerava zasaditi još i više te sa 6.000 povećati na 9.000 čokota.
-Pitali su me prve zime nakon izbeglištva, Dalmatinac, uspeva li vinova loza u Potkozarju. Ja sam rekao da ću probati jer ne mogu preživeti bez vina i kazao da ću, čim se led otopi, zasaditi vinovu lozu. Tako je i bilo. Sada sam dostigao godišnju proizvodnju od 12.000 kilograma grožđa – pohvalio nam se Bogoljub u lepo uređenom vinogradu, većinom sorte morava, kakav se retko može videti u okolini Laktaša. Zato i nije čudno što su njegovi ambari i podrumi puni raznih sorti vina koje, posebno zimi, u vreme posta i krsnih slava, rado konzumiraju u Laktašima. Sa Bogoljubom, tokom cele godine rade sinovi Zoran i Goran te unuci Aleksandar i Nemanja.
-Sinovi rade u gradu, unuci studiraju ali su uvek sa mnom u vinogradu ili u podrumu, gde me valjano slede u svemu. Na to sam ponosan – veli ovaj uzorni vinar koji je u Laktaše doneo duh Primorja i Dalmacije. Njegov sin Goran kaže da su i u Čistoj Maloj obnovili imanje, vinograde i maslinjake.
-I moji deda, baka, moj otac i ostali su u Drugom svetskom ratu bili u Egiptu u izbeglištvu, kao i mi sada. I oni su se vratili i obnovili vinograde koji još uvek postoje i rađaju a mi smo ih vratili u život nakon još jednog rata – podseća Goran Popović nadahnut za mnoge priče o vinogradima, vinu i svome rodnom kraju, gde provodi veći deo godine, radi u vinogradu i vinskim podrumima.
Voleo bi, veli, kada bi tržište za vino bilo izvesnije ali se ni ovako mnogo ne žali jer uvek ima ljubitelja vina od kojih se može prostojno živeti.
Vinogradi na zapadu RS
Na zapadu RS vinova loza se najviše gaji na području opština Laktaši i Prnjavor te Banja Luke. Tamo se već pojavljuju profesionalni vinogradari koji podižu vinarije manjeg kapaciteta. U poslednje vreme počinju da se zasnivaju novi vinogradi i na području Dervente, Doboja pa i Bijeljine.
0