MRKONJIĆ GRAD, JAJCE – Prirodne lepote, kulturno nasleđe, istorijski spomenici, autentični objekti građeni pre nekoliko vekova, čine deo turističke ponude krajiških opština koja nije dovoljno iskorištena.
Na planu promocije turističke ponude najviše je urađeno je u Jajcu, gde se broj domaćih i inostranih turista konstantno povećava. U Agenciji za kulturno-istorijsku i prirodnu baštinu te razvoj turističkih potencijala kažu da su njihovi napori na afirmisanju grada i okoline dali solidne rezultate. Samed Zulić, saradnik u navedenoj agenciji smatra da je turistička sezona za njih uspešna, mada su očekivanja znatno veća.
– Imamo čime da se pohvalimo ali naša bogatstva koja se mogu meriti sa svetskim turističkim blagom, nisu dovoljno poznata niti naglašena na turističkoj mapi regiona, Evrope i sveta – kazao nam je Zulić. On napominje da, osim čuvenog vodopada, u Jajcu imaju važne spomenike davnašnje ali i novije istorije. To su tvrđave, katakombe, pećine, plivska jezera, drvene mlinčići, muzejske postavke koje svedoče o Drugom zasedanju AVNOJ-a i stvaranju bivše Jugoslavije.
-Imamo najviše turista iz BiH, potom Srbije i Hrvatske, Francuske, Italije i arapskih zemalja. Ove poslednje najviše privlače slapovi, reke i jezera, Evropljani posećuju istorijske spomenike, vole lov i ribolov, susedi iz Srbije i Hrvatske su nostalgični prema tekovinama Jugoslavije, privlači ih i verski turizam a gosti i BiH dolaze u Jajce zbog kupanja i hrane – kazao nam je Samed Zulić. Stari grad ili tvrđava, najuočljivija i najimpozantnija je jajačka građevina čija je izgradnja označila nastanak grada Jajca. Plivski vodopad gde se voda niz stenu od sedre obrušava u dubinu preko 20 metara, svrstan je među najlepše u svetu. Muzej Drugog zasedanja AVNOJ-a jedan je od malobrojnih u Evropi posvećen antifašizmu kao svetskoj pojavi. Tu su svakako i vodenice na Plivi koje su 2009. godine proglašene nacionalnim spomenikom BiH a prve su izgrađene 1562. godine.
Bitno je još pomenuti i misterioznu katakombu. Ona predstavlja hram i podzemnu grobnicu poslednjeg bosanskog kralja Stjepana Tomaševića iz 1463. godine. Ovaj „muzej pod vedrim nebom“ neguje više od 22 nacionalna spomenika, od kojih je 10 nulte kategorije. Još od 1979. godine pokrenuta je inicijativa za upis Jajca na listu svetske UNESCO-ove baštine. U Mrkonjić Gradu, najvećoj krajiškoj opštini RS mogu se pohvaliti planinskim visovima Lisinom, Dimitorom, Manjačom, Ovčarom sa približno 1.500 metara nadmorske visine. Na Lisini je jedinstven “Put gljiva”. U podnožju ove planine su dva veštačka jezera zajedničkog imena Balkana. Svake godine se pored ovih jezera tradicionalno održavaju “Dani kosidbe”. Događaj je posvećen očuvanju tradicije ovog kraja, odnosno sećanju na mrkonjičke kosce i na daleko čuvene kose varcarke. U opštinskom odelenju za razvoj Mrkonjić Grada kažu da su Ponor, obale Crne reke, stari gradovi Bočac, Sokol i Prizrenac, Baraći, Bjelajci, Izvor reke Sane a takođe i Mlinište, interesantna mesta za trizam. Svaki izlet poseban je doživljaj zbog izvanredne prirode, raskošnih pejzaža, lepih i bogatih šuma, livada i bistrih voda. Nezaobilazan je Zelenkovac, planinsko izletište kojem je slikar Borislav Janković podario duh kulture i umetnosti. Aleksandra Gavrić iz navedenog opštinskog odelenja smatra da ova sredina, u inat jedinstvenoj turističkoj ponudi, nije uspela svoje potencijale snažnije afirmisati na turističkom tržištu.
-Problem je u nedovoljno uređenoj infrastrukturi i skromnoj prezentaciji. Ukoliko bi se na tom planu više uradilo, mrkonjićka opština bi imala višestruko veće prihode od turizma – kazala nam je Aleksandra Gavrić. Slična situacija je i u susednim opštinama Jezero i Šipovo, gde su mnoge turističke vrednosti, posebno janjske otoke, potpuno zanemarene i zapuštene, bez reda u infrastrukturi, sa mnogo nelegalnih objekata. Neshvatljivo je, kažu sagovornici “EuroBlica” u Šipovu, da reke i drugi vodotoci nisu zaštićeni a mnogi biseri prirode zapušteni.
Mali Jovan na radnom mestu
Dečak Jovan Gajić, koji je posle prošlogodišnje reportaže u “EuroBlicu” postao poznat u celoj regiji po malinama koje prodaje u selu Sitnica na Manjači, napravio je svojevrsnu promociju svoga kraja. On je ubedio oca da pored kuće, uz put postavi veliki reklamni pano sa njegovom slikom i malinama. Od tada, kaže, posao napreduje a sve više putnika se zaustavlja, da porazgovaraju, slikaju se sa njim a mnogi i kupuju njegove sočne maline.
